Θρησκευτικη περιηγηση

Check-in, Culture, Cyprus unlocked

Κείμενο: Χριστίνα Γεωργίου 

Μέσα από το χάρτη των θρησκευτικών διαδροµών και µε οδηγό την UNESCO ξεδιπλώνεται σε µια πορεία αιώνων ο µοναδικός πλούτος της ιδιαίτερης ιστορίας του νησιού.

Mοναστήρια, εκκλησίες, µνηµεία παγκόσµιας πολιτιστικής κληρονοµιάς, εξαίρετα δείγµατα βυζαντινών τοιχογραφιών, µοναδικές εικόνες, θαύµατα, ιστορίες και παραδόσεις. Η σχέση της Κύπρου µε τον χριστιανισµό, άµεσα συνδεδεµένη µε την ιστορία του νησιού, γράφεται από τα πρώτα χρόνια της γέννησής του, πριν από δύο χιλιάδες χρόνια περίπου, όταν το 45 µ.Χ. οι Απόστολοι Παύλος, Βαρνάβας και Μάρκος αποβιβάστηκαν στη Σαλαµίνα και διέσχισαν την Κύπρο µέχρι την Πάφο, κηρύσσοντας τη νέα θρησκεία. Την ίδια ώρα, ξετυλίγεται αριστοτεχνικά η ύπαρξη βυζαντινής τέχνης και πολιτισµού στο νησί, µε µοναδικά στο είδος τους τεκµήρια.

Με τον ίδιο πλούτο µε τον οποίο η Κύπρος προσφέρει τον ήλιο, τη θάλασσα και το φως, διαθέτει σηµαντικού ενδιαφέροντος µνηµεία, η ιστορία των οποίων µας ταξιδεύει στους αιώνες. Καθόλου τυχαίο που δέκα εκκλησίες, χτισµένες στα χρόνια του Βυζαντίου, αποτελούν σήµερα µνηµεία παγκόσµιας κληρονοµιάς της UNESCO. Οι εκκλησίες αυτές βρίσκονται στα βουνά της οροσειράς του Τροόδους και, παρά την εξωτερική τους απλότητα, διακρίνονται για τα δείγµατα ρευµάτων βυζαντινής και µεταβυζαντινής µνηµειακής ζωγραφικής. Διατηρούνται, µάλιστα, σε πολύ καλή κατάσταση και χρονολογούνται από τις αρχές του 11ου έως τις αρχές του 16ου αιώνα. Και οι δέκα, αντιπροσωπευτικά µνηµεία εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής της υπαίθρου, αποδεικνύουν την ύπαρξη βυζαντινού πολιτισµού στο νησί, όπως και τη σχέση της τέχνης ανάµεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Κατανυκτικές, µε µοναδικές τοιχογραφίες στο εσωτερικό τους, θυµίζουν µικρά µουσεία βυζαντινής ζωγραφικής, µέσα στα οποία φιλοξενείται η ιστορία του νησιού, των κατακτητών και των ανθρώπων της.

Χαρακτηριστικό παράδειγµα, η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου της Στέγης στην Κακοπετριά, οι τοιχογραφίες της οποίας πραγµατοποιήθηκαν σε διάστηµα 600 χρόνων. Αποτελεί ένα µοναδικό δείγµα καθολικού βυζαντινής µονής, που χτίστηκε στο πρώτο µισό του 11ου αιώνα, µε τις τοιχογραφίες αυτής της εποχής να είναι οι σηµαντικότερες που σώζονται στο νησί. Ανάµεσά τους, σκηνές της Κοίµησης της Παναγίας και της Έγερσης του Λαζάρου, όπως και µεµονωµένες µορφές. Ονοµάστηκε «της Στέγης» λόγω της δεύτερης στέγης που προστέθηκε στα τέλη του 12ου αιώνα.

Η Εκκλησία της Παναγίας της Φορβιώτισσας, περισσότερο γνωστή ως Παναγία της Ασίνου, διακοσµήθηκε µε ιδιωτική δαπάνη τον Δεκέµβριο του 1192. Οι τοιχογραφίες της αποτελούν την πιο ολοκληρωµένη σειρά στη Μέση Βυζαντινή περίοδο στην Κύπρο.

Κάτω ακριβώς από το χωριό του Καλοπαναγιώτη βρίσκεται η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαµπαδιστή. Μπορείτε να συνδυάσετε και µια επίσκεψη σε ένα από τα πιο όµορφα και πιο γραφικά ορεινά χωριά της Κύπρου. Σε µερικά σηµεία στο εσωτερικό της σώζονται σπαράγµατα τοιχογραφιών του 11ου και του 12ου αιώνα, ενώ σε άλλα οι τοιχογραφίες χρονολογούνται το 13ο και το 14ο αιώνα. Αυτές περιλαµβάνουν µερικές σπάνιες παραστάσεις, όπως του Αγίου Μανδηλίου.

Υπό την αιγίδα της UNESCO βρίσκεται και η Παναγία του Μουτουλλά, ένας µικρός ορθόδοξος χριστιανικός ναός της περιόδου της Φραγκοκρατίας στην Κύπρο, όπως και η Εκκλησία του Τιµίου Σταυρού (14ος αιώνας), που βρίσκεται στο χωριό Πελέντρι και είναι διακοσµηµένη µε τοιχογραφίες της περιόδου των Παλαιολόγων.

Η Εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ, σ’ ένα από τα γνωστότερα ορεινά θέρετρα, τον Πεδουλά, ξεχωρίζει χάρη στο µοναδικό ξύλινο τέµπλο της. Λίγα µέτρα από την εκκλησία, στο παλιό δηµοτικό σχολείο του χωριού, µπορείτε να δείτε και άλλα έργα θρησκευτικής κυρίως τέχνης, που προέρχονται από τις βυζαντινές εκκλησίες της περιοχής και χρονολογούνται από το 13ο µέχρι τον 20ό αιώνα.

Ανοίγοντας την πόρτα της Εκκλησίας του Σταυρού του Αγιασµάτι, που βρίσκεται 3 χλµ. περίπου έξω από την Πλατανιστάσα, θα βρεθείτε ανάµεσα στις πιο ολοκληρωµένες τοιχογραφίες του δεύτερου µισού του 15ου αιώνα στην Κύπρο. Ολόκληρο το εσωτερικό της, ακόµη και τα τέσσερα δοκάρια που συγκρατούν την ξύλινη στέγη, είναι ζωγραφισµένο και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της ανάµειξης της βυζαντινής παλαιολόγειας τέχνης και της τοπικής λαϊκής ζωγραφικής, µε στοιχεία από την τέχνη της ιταλικής Aναγέννησης. Ζωγράφος ήταν ο Φίλιππος Γουλ, ένας εξελληνισµένος Σύριος ορθόδοξος.

Η Eκκλησία της Παναγίας Ποδίθου στο χωριό Γαλάτα χαρακτηρίζεται από τοιχογραφίες ιταλο-βυζαντινής τεχνοτροπίας, που εµφανίστηκε τέλη του 15ου αιώνα στο νησί. Η µονή λειτουργούσε µέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα, αλλά εγκαταλείφθηκε –όπως και πολλά µοναστήρια του νησιού– µετά το 1821, όταν ο Αρχιεπίσκοπος και άλλοι πρόκριτοι εκτελέστηκαν κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.

Η Εκκλησία της Παναγίας του Άρακα βρίσκεται στην ορεινή περιοχή της Πιτσιλιάς, µεταξύ των χωριών Λαγουδερά και Σαράντι. Οι τοιχογραφίες της, τεχνοτροπίας του τέλους της εποχής των Κοµνηνών (1192), µπορούν να συγκριθούν µε αυτές που σώζονται σε όλη την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τη Ρωσία και φιλοτεχνήθηκαν από τον καλλιτέχνη Θεόδωρο Αψευδή. Οι αγιογραφίες στην αψίδα του ιερού είναι διαφορετικές, γι’ αυτό και πιστεύεται ότι είχαν δηµιουργηθεί από άλλον καλλιτέχνη νωρίτερα.

Η Εκκλησία της Μεταµορφώσεως του Σωτήρος (Αγία Σωτήρα) στο Παλαιχώρι αποτελεί το τελευταίο και το πιο πρόσφατο µνηµείο που καταχωρήθηκε στον κατάλογο της UNESCO. Αν και το όνοµα του ζωγράφου του εσωτερικού της παραµένει άγνωστο, η δουλειά του τον κατατάσσει στους καλύτερους του 16ου αιώνα.

Σχόλια
Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια.
Προσθήκη σχολίου

* Υποδεικνύει ένα απαιτούμενο πεδίο

Αποδεκτές μορφές: mp4,mov,png,jpg,gif

Συμφωνώ με την αποθήκευση και επεξεργασία των δεδομένων που παρέχονται στο παρόν έντυπο σύμφωνα με τις οδηγίες που ορίζονται στην Πολιτική Απορρήτου της παρούσας ιστοσελίδας.

Επιβεβαιώστε την συγκατάθεση σας